Büyük Türk destanının en önemli parçaları , Ergenekon ve Bozkurt destanıdır . Ergenekon destanı Türk destanları arasında önemli bir yer edinmiş ve Türkler'in en önemli destanlarındandır . Ergenekon destanı , Bozkurt destanının devamı gibi yazılmış aynı değerler üzerine kurulmuştur . Türkler'in yayılışını , gelişimesini ve büyüyüşünü konu almıştır .
Bozkurt destanı kısaca özetlersek ; bir bozkurdun koruması altına girlmesiyle ya da yardımıyla Türkler'in soyunun devamının sağlanmasıdır . Ergenekon destanı ise , etrfı geçilmez dağlarla kaplı bir vadiye yerleşilmesi , burada türeyip asırlarca süre geçirilmesi ve buradan çıkılmasıdır .
Bozkurt destanı Çin kaynaklarında yer alır Ergenekon da bu destanın devamıdır . Ancak Ergenekon destanı Cengiz Han döneminde Moğol baskılarıyla çeşitli yollardan Moğol destanı gibi gösterilmiştir . Tarihi kaynaklarda bu destanla alakalı kafa karıştırıcı birçok bilgi mevcuttur , Çin kaynaklarında Türk halkının tutsak olarak kaldıkları etrafı dağlarla çevrili bir vadiden veya mağaradan bahsedilir ancak bu kaynaklarda Ergenekon ismi geçmez . Reşidüddin Hamedani'nin Cami’üt-Tevarih ve Ebul Gazi Bahadır Han'ın Şecere-i Türkî ismini verdikleri eserlerde "Ergenekon" ismi geçmiştir ancak bu kaynaklarda bu destanı Moğol destanı olarak göstermektedir . Ancak Türk tarihi ve Moğol tarihinin irdelenmesinde bu destanın kökeninin ve ana motiflerinin Türklere ait olduğu açıkca ortaya çıkmaktadır . Bunu bir iki örnekle somutlaştırırsak ;
Göktürk Devlet'i 6.yy da cihan devleti olmuş ve 200 yıl hüküm sürmüştür , böylesine güçlü bir devletin kendinden katlarca geride olan ve ilkel bir ırk olan Moğollar'dan destan alması ve temelelrini ona dayandırması biraz mantık dışı ve saçmadır . Bir diğer verebileceğimiz sağlam örnek ise demircidir . Destana göre demirci dağdaki demir madenini bulur ve bu demirler eritilerek Ergenekon'dan Bozkurt önderliğinde çıkarlar . Bilinmelidir ki Göktürkler'in ataları da demirci idiler , demirleri işlemek konusunda oldukca bilgili olan Göktürkler , demirleri işler , savaş aletleri yapar ve başka devletlere satarlardı . Moğollar ise Göktürkler'den tam beş asır sonra ancak devlet kurmuş ve demiri işlemeyi beceremezlerdi . Moğollor demirciliği de Türkler'den öğrenmişlerdir . Bana göre de en somut kanıt olan şey ise Bozkurt'tur , Bozkurt Türkler'in kutsal hayvanıdır , Moğollar'ın kutsal hayvanı ise köpektir .